Piše: Aba Solomon
Prevod: Žurnal
Dominantna slika jevrejske istorije koju Jevreji imaju o sebi zasniva se na nevinosti, višestrukim progonima i konačnom iskupljenju kroz stvaranje jevrejske nacionalne države Izrael.
Ovaj narativ kritički se razmatra u novoj knjizi Pitera Bejnarta, Biti Jevrejin nakon razaranja Gaze: Suočavanje sa stvarnošću.
Bejnart u svojoj knjizi ističe da sentimentalna priča koju Jevreji pričaju sami sebi o svojoj vrlini i herojskoj izdržljivosti zaslepljuje Jevreje i onemogućava im da prepoznaju ulogu Izraela u stvaranju otpora s kojim se suočava:
„Sada moramo ispričati novu priču kako bismo odgovorili na užas koji je počinila jedna jevrejska država… Mi nismo trajne žrtve istorije obdarene vrlinom.“
Bejnart, bivši urednik časopisa The New Republic, sada je urednik časopisa Jewish Currents i saradnik The New York Times-a.
Tokom protekle dvije decenije, sve je oštrije uočavao da je koncept „jevrejske i demokratske“ države Izrael antidemokratski i nespojiv s jevrejskom tradicijom.
On piše da je podrška jevrejskoj državi postala „idolopoklonstvo“, koje dozvoljava beskrajna ubijanja, mučenja i ugnjetavanje Palestinaca:
„Ne postoji granica. Koliko god Palestinaca da umre, to ne može promijeniti odnose snaga, jer je vrijednost života Palestinca konačna, dok je vrijednost jevrejske države beskonačna.“
Savremeni jevrejski život prepun je tog idolopoklonstva, primjećuje Bejnart. „U većem dijelu današnjeg jevrejskog svijeta, odbacivanje ideje jevrejske državnosti smatra se većom jeresi nego odbacivanje samog judaizma.“
Knjiga pripisuje užase koji su nametnuti nad 2 miliona ljudi u Gazi ne samo Izraelskim odbrambenim snagama (IDF), nego i samim Jevrejima:
„Obožavanje države koja uzdiže Jevreje iznad Palestinaca zamjenjuje univerzalnog Boga judaizma — koji ima posebne zahtjeve prema Jevrejima, ali vrijednuje sve ljude — plemenskim božanstvom koje smatra jevrejski život dragocjenim, a palestinski bezvrijednim.“
Bejnart ne igra igru skrivanja iza tvrdnji da Jevreji nisu odgovorni za Izrael, dok istovremeno polaže pravo na Izrael kao jevrejsku državu.
On ne kaže „svi Jevreji“, već pošteno navodi da su „predstavničke“, „mejnstrim“ jevrejske organizacije širom svijeta sada cionističke. Anticionističke organizacije su disidentske.
Primjećuje da mnoge sinagoge imaju izraelsku zastavu na bimi (platformi gdje se čita Tora) „i molitvu za Izrael u liturgiji.“
Kako je cionistički pokret rastao, mnogi su predviđali i upozoravali da će stvaranje jevrejske nacionalne države dovesti do toga da se Jevreji posmatraju kroz prizmu postupaka te države.
Ono što je predviđeno kao posljedica jevrejskog suvereniteta u Palestini sada se dešava Jevrejima u „dijaspori“. Jevreji širom svijeta, na univerzitetima i ulicama, osjećaju da su pod lupom i da se pozivaju na odgovornost zbog postupaka Izraela.
Bejnart postavlja nasilje Hamasa od 7. oktobra 2023. u kontekst istorije potlačenih naroda koji, bez mirnih sredstava za borbu protiv svog statusa, pribjegavaju nasilnim metodama, kao što se vidjelo u ustancima robova i antikolonijalnim gerilskim ratovima.
Primjećujem da su Bejnartove misli u skladu s onim što je prije skoro 100 godina pisao istoričar i tadašnji cionista Hans Kon o antijevrejskim neredima 1929. godine, nakon 12 godina cionističke kolonizacije Palestine pod britanskom upravom:
„Pretvaramo se da smo nevine žrtve. Naravno da su nas Arapi napali u avgustu. … Počinili su sva varvarska djela koja su tipična za kolonijalne ustanke. … U Palestini smo 12 godina [od Balfurove deklaracije] a da nismo nijednom ozbiljno pokušali kroz pregovore dobiti saglasnost domorodačkog stanovništva.“
Izraelska odmazda nakon 7. oktobra 2023. nad više od 2 miliona stanovnika Gaze i njihovim sredstvima za život — domovima, infrastrukturom, školama, univerzitetima, bolnicama — zvanično je rezultirala sa preko 46.000 mrtvih i bezbroj povrijeđenih kao direktna posljedica napada Izraelskih odbrambenih snaga (IDF).
Medicinski časopis Lancet procjenjuje da je broj stradalih vjerovatno mnogo veći, uključujući smrtne slučajeve od gladi, bolesti ili hladnoće.
Većina stanovništva Gaze ostala je bez krova nad glavom, okupljena u improvizovanim skloništima, dok ih je IDF upozorenjima tjerao iz jedne „sigurne zone“ u drugu, koje su potom često bombardovane.
Bejnartova knjiga analizira cionističke apologije koje su neophodne da bi se istovremeno smatralo sebe moralnim i branilo ono što je Izrael učinio — od Nakbe 1947-49. godine, kada je terorističkim metodama protjerano palestinsko arapsko stanovništvo iz svojih zajednica u današnjem Izraelu, pa sve do Gaze 2025. godine.
Džefri D. Saks: SAD i Izrael su uništili Siriju i to nazvali mirom
On osuđuje cionističke laži koje dehumanizuju i demonizuju palestinski otpor:
„Ove tvrdnje ne izdržavaju ni najmanju analizu. To nisu argumenti, već talismani. One odbijaju opasne emocije poput tuge i srama.“
Koristeći model demontaže aparthejda u Južnoj Africi, Bejnart pokušava zamisliti koje bi to principe mogle zacijeliti Palestinu:
„Detalji su važni, ali manje od temeljnih principa. Gdje god živjeli zajedno, Jevreji i Palestinci bi trebali živjeti pod istim zakonima. I trebali bi zajedno raditi na ispravljanju nepravdi iz prošlosti. Izraelci koji su 7. oktobra postali izbjeglice trebali bi se moći vratiti kući. A Palestinci koji su postali izbjeglice 1948. godine trebali bi takođe dobiti to pravo. Istorijske nepravde nikada se ne mogu u potpunosti ispraviti. Ali što je iskreniji napor, veće su šanse za pomirenje.“
Ovo bi predstavljalo radikalnu rekoncepciju jevrejskog života u Palestini, jer bi napuštanjem uloge osvajača Jevreji mogli živjeti kao jevrejski Palestinci. On naglašava da je odricanje bijelaca od aparthejda u Južnoj Africi bio mirniji proces nego njegovo nasilno rušenje.
U završnom poglavlju knjige, Bejnart ističe da izraelsko ponašanje proizilazi iz jeretičke tendencije u judaizmu da se Jevreji smatraju svetima, umjesto ljudima sa dodatnim obavezama.
„Šta ako su se neki sanjari u mavarskoj Španiji ili silezijskom štetlu (jevrejskom selu u istočnoj Evropi) tješili idejom da duboko u nama leži posebna iskra božanskog? Nisu imali moć da to pretvore u stvarnost.“
Ovo samoobožavanje, koje je prvi predložio jedan Izraelac po imenu Koreh, izazivajući Mojsijevo vođstvo, nije imalo većeg značaja sve do stvaranja „jevrejske“ nacionalne moći.
„Sve se to promijenilo stvaranjem Izraela. Tek kada Jevreji kontrolišu državu koja ima moć života i smrti nad milionima nejevreja, Korehova tvrdnja o urođenoj jevrejskoj svetosti postaje zaista opasna.“
Bejnart poziva na oslobađanje Jevreja od cionističke doktrine koja ih prikazuje samo kao žrtve, a nikada kao zločince:
„Možemo skinuti teret koji ugnjetavanje Palestinaca nameće izraelskim Jevrejima, i posredno, Jevrejima širom svijeta. … Možemo odbaciti teret viđenja samih sebe kao vječitih žrtava svijeta koji mrzi Jevreje.“
Više nego razlika u stepenu religijske prakse ili denominacije, Bejnart vjeruje da će pitanje cionizma postati glavna linija podjele u jevrejskoj zajednici.
„Uklonite jevrejsku državnost iz jevrejskog identiteta, i za mnoge Jevreje širom svijeta nije jasno šta ostaje.
Ali prednost u shvatanju da Jevreji nisu fundamentalno drugačiji od drugih ljudi jeste u tome što nam to omogućava da učimo iz njihovog iskustva. Jevrejska izuzetnost je manje izuzetna nego što mislimo. Nismo jedini narod koji je koristio priču o žrtvi kako bi opravdao nadmoć.“
Permanentna prijetnja za Izrael je arapsko stanovništvo koje je protjerao, ali nije istrebio. Oni su odlučni da povrate svoje pravo rođenja i žive slobodno u Palestini, kao što to čine Jevreji.
Umjesto osvajanja, Bejnart predlaže model uzdržanosti, saradnje i poštovanja — na tragu jevrejskih mislilaca kao što su Ahad Ha’am, Juda Magnes i Albert Ajnštajn.
Mnoge vizije jevrejskog naseljavanja u Palestini bile su univerzalističke i pacifističke.
Godine 1927, cionistički pisac (i štićenik Haima Vajcmana) Moris Samjuel razmatrao je u svojoj knjizi Ja, Jevrejin da je jevrejska civilizacija „tokom šezdeset generacija“ pokazala „da ni osvajanje ni ugnjetavanje nisu neophodni za njen opstanak. … jedna grupa može preživjeti bez masovnog ubijanja.“
Pitanje je da li trauma ili oholost dozvoljavaju cionistima u Izraelu i širom svijeta da povjeruju u taj model — pronalazeći sliku Boga čak i u svojim „neprijateljima.“
Aba A. Solomon je autor knjiga Mijazma jedinstva: Jevreji i Izrael i Govor i njegov kontekst: Govor Džejkoba Blauštajna „Značaj podjele Palestine za američke
Izvor: Znetwork
