Evropska komisija u Izvještaju iz oktobra 2021. godine konstatovala je određeni napredak Crne Gore u borbi protiv organizovanog kriminala i otkrivanju krivičnih djela u saradnji sa međunarodnim policijskim organizacijama.
Međunarodni šverc droge i ubistva povezana sa klanovima i dalje su tipična obilježja crnogorske kriminalne scene, saopštila je Komisija dodajući da su kapaciteti za istraživanje organizovanog kriminala nastavili da rastu kao i broj istraženih i procesuiranih predmeta.
Iako Crna Gora ima 625.000 stanovnika, slučajevi koje je Komisija navela samo u poslednjem izvještajnom periodu pokazuju razgranatost mreže organizovanog kriminala.
Citati u nastavku teksta su citati Izvještaja Evropske komisije.
Zaplijenjeno osam tona kokaina
Osam tona kokaina povezanog sa crnogorskim kriminalnim grupama je zaplijenjeno u inostranstvu, u saradnji sa stranim policijskim službama.
U vodama Venecuele na brodu „Aressa“ zaplijenjeno je 5,7 tona kokaina 26. februara 2020. godine, a uhapšeno više crnogorskih državljana. Tome je prethodila višemjesečna međunarodna akcija koju je crnogorska policija inicirala zajedno s kolegama iz Velike Britanije, Srbije, Holandije i partnerskim službama drugih zemalja.
Na Kanarskim ostrvima je u policijskoj akciji zaplijenjeno 400 kilograma kokaina i 500.000 eura koji su pripadali mafijaškom klanu Škaljari, objavila je policija Kanarskih ostrva.
Crnogorska policija je u maju 2020. godine presjekla, u saradnji sa partnerskim službama Velike Britanije, Portugalije, Španije, Holandije, Njemačke i američke policijsko-obavještajna agencija za suzbijanje droge (DEA) još jednu rutu krijumčarenja kokaina iz Južne Amerike ka Evropi.
Na brodu „Budva“ u Njemačkoj 2. maja zaplijenjeno je oko pola tone kokaina. Od 23 člana posade, svi državljani Crne Gore jedan je uhapšen.
U avgustu 2021. godine policija je u blizini Podgorice zaplijenila tonu i 400 kilograma kokaina, u pošiljci sa bananama što je najveća zaplena u istoriji Crne Gore. Dvije osobe su u pritvoru. Akciju su sprovele Uprave policije i Carina u sadejstvu sa međunarodnim bezbjednosnim organizacijama.
U Crnoj Gori se dogodilo 13 ubistava povezanih s bandama
Među ubistvima je i dvostruko počinjeno u okolini Spuža nadomak Podgorice za koje Specijalno državno tužilaštvo Crne Gore tereti pripadnike kriminalnih grupa iz Srbije Veljka Belivuka i Marka Miljkovića.
Ostala ubistva koja se dovode u vezu sa borbama kriminalnih klanova počinjena su u okolini Podgorice, Mojkovca, Zete, Herceg Novog.
Pet ubistava u inostranstvu
Pet ubistava koja su uključivala crnogorske kriminalne grupe se dogodilo u inostranstvu, uključujući Španiju, Njemačku, Austriju i Grčku.
U junu 2020. godine u Marbelji u Španiji ubijen Miloš Peruničić. U medijima je njegovo ime povezivano sa kriminalnim klanom iz Bara.
U Atini su ubijeni Igor Dedović i Stevan Stamatović u januaru 2020. godine, koji su povezivani sa Škaljarskim klanom. Prethodno je za njima raspisana potjerinica u Crnoj Gori zbog navodnog pokušaja ubistva iz 2016. godine.
U julu iste godine na Krfu u iznajmljenoj vili pronađena su tijela Alana Kožara i Damira Hadžića. Radoje Zvicer, jedan od navodnih vođa Kavačkog klana, bio je na meti četvorice egzekutora u Kijevu u Ukrajini. Zvicer je preživio napad, a sva četvorica napadača su uhapšeni.
„U aprilu 2021. policija je uhapsila u Kotoru navodnog vođu jedne od glavnih crnogorskih kriminalnih grupa, takozvanog kavačkog klana, u velikoj policijskoj operaciji sprovedenoj u saradnji s jednom državom članicom EU i uz podršku Europola“.
Radi se o hapšenju Slobodana Kašćelana navodnog vođe kavačkog klana, protiv kojeg je, zajedno sa još 13 osoba, podnijeta krivična prijava za stvaranje kriminalne organizacije, ubistvo i pokušaj ubistva. Većina njih su u bjekstvu.
Spriječeno pet ubistava
Pet hapšenja i sprječavanje najmanje pet ubistava u prva tri mjeseca 2021.
Specijalno tužilaštvo je objavilo u januaru 2021. godine da je spriječeno više likvidacija u Tivtu, Budvi, Podgorici i Baru. Kako su naveli, jedna osoba je trebalo da bude ubijena u Podgorici aktiviranjem eksploziva. Spriječeno je ubistvo pripadnika srpske kriminalne grupe Veljko Belivuk i Marko Miljković. Likvidacija je, prema navodima Specijalnog tužiilaštva trebalo da bude obavljena na Aerodromu Tivat. Više osoba je uhapšeno u ovim slučajevima.
U avgustu 2021. je policija uhapsila pet navodnih pripadnika škaljarskog klana nakon istrage (koju je takođe podržao Europol) o planiranim atentatima i napadima koji su targetirali članove tužilaštva i policije.
Uhapšeni članovi kriminalnog klana koji su osumnjičeni za planiranje likvidacija glavnog specijalnog tužioca Milivoja Katnića, specijalnog tužioca Saše Čađenovića, te policijskih rukovodioca i službenika Zorana Lazovića, Petra Lazovića i Ivana Đokovića.
Deset crnogorskih kriminalnih grupa, 42 člana, uhapšeno je u inostranstvu 2020. U aprilu 2021. godine su dva visoka člana jedne od glavnih crnogorskih kriminalnih grupa uhapšeni u Portugalu i izručeni Crnoj Gori.
Radi se o izručenju Igora i Vladimira Božovića koji važe za navodne pripadnike kavačkog klana. Za njima su crnogorske vlasti raspisale potjernicu 2017. godine, zbog istrage u vezi više krivičnih djela.
Međunarodna saradnja se pokazala i u slučaju izručenja Jovana Vukotića koji važi za jednog od vođa Škaljarskog klana. Njega je Srbija izručila Crnoj Gori, uz jake mjere obezbjeđenja, u februaru 2020. godine.
Zapljena marihuane
Vlasti su tokom 2020. godine zaplijenile 3,1 tonu uglavnom marihuane.
U dva slučaja, crnogorska policija je u saradnji sa albanskom policijom otkrila kriminalne grupe koje švercuju marihuanu iz Albanije, što je dovelo do hapšenja 27 osoba i zapljene 2,7 tona marihuane na teritoriji Crne Gore.
U novembru 2020. godine je zaplijenjeno dvije tone marihuane na carinskom terminalu u kamionu koji je ušao iz Albanije na graničnom prelazu Božaj, tridesetak kilometara od Podgorice
U januaru ove godine je zaplijenjeno 500 kilograma marihuane.
Zapljena 500 kg marihuane
Kriminalne aktivnosti međunarodnih razmjera krijumčarenja narkotika u kojima su učestvovali crnogorski državljani zabilježene su i prethodnih godina.
Jedna od najvećih zaplijena, 20 tona kokaina, dogodila se 2019. godine u Filadelfiji u Sjedinjenim Američkim Državama. Osuđena su četvorica crnogorskih pomoraca zbog učešća u krijumčarenju kokaina čija je vrijednost na tržištu preko milijardu eura.
Nestanak nekoliko stotina kilograma kokaina 2014. godine u Valensiji, doveo je do podjele kotorskog mafijaškog klan na dva, “škaljarski” i “kavački” u čijem je obračunima prema procjenama policije, tokom prethodnih šest godina poginulo 50 osoba.
Kavač i Škaljari su naselja u okolini Kotora, srednjovjekovnog grada u Bokokotorskom zalivu, na crnogorskoj obali, po kojima su dva suprotstavljena klana dobila nazive.
Srđan Janković
Izvor: Slobodna Evropa
