Prije 30 godina ovdašnji fudbal bješe dosegao nesvakidašnji zenit na klupskom i reprezentativnom nivou. Sjećate se, pretpostavljam, Crvene zvezde koja je u jesen 1991. započela sezonu borbe za titulu klupskog svjetskog šampiona i odbranu evropskog trona iz Barija. Mislim da niko ne zaboravlja reprezentaciju fudbalera sa ovih prostora koja je u Italiji 1990. godine stigla do petog mjesta na planeti, a onda odigrala čuvene kvalifikacije za EURO 1992 – tamo osvojila prvo mjesto u grupi ispred Danske i Austrije – a onda joj je zabranjen nastup na Evropskom prvenstvu, pa drugoplasirana Danska postala prvak Evrope! U vremenu političkog kolapsa i raspada države, ovdašnji fudbaleri i timovi su izborili takmičarski maksimum na svjetskom i evropskom nivou.
Danas, tri decenije poslije, na prostoru nekadašnje velike 20-milionske države, postoje manje državice koje igraju fudbal i koje stižu do dobrog nivoa uspjeha u neuporedivo težim uslovima od onih u kojima su igrali Dejo i Piski. Klupski fudbal teško da će ikada više moći i da se primakne uspjehu beogradskih ”crveno-belih”. Znate već, 80-tih i 90-ih godina prošlog vijeka naši najbolji fudbaleri nijesu mogli napolje, pa su ”morali” da igraju za domaće klubove do svoje 25. godine. I tako su naši najbolji klubovi znali da natrpaju po 3-4 gola Realu, Valensiji, Anderlehtu, Romi, Brižu, Bajernu i da redovno igraju polufinala evropskih klupskih takmičenja.
Danas nam talente odvode u fudbalske ”janičare” prije nego što postanu punoljetni – pa je Liga šampiona, za naše ekipe, uglavnom misaona imenica.
Međutim, reprezentacije dolaze k sebi. Imaju, tu i tamo, uspješno završen kvalifikacioni ciklus, a Hrvati su u Rusiji 2018 nadmašili sve epske uspjehe Jugoslavije od Montevidea do Italije 1990. Vicešampionima svijeta – kapa do poda!
”Sve je moguće”
Na talasu tog hrvatskog ”sve je moguće”- dostignuća, razigrali su se i fudbaleri s ove strane Drine. Reprezentacija Srbije sa Tadićem i Mitrovićem igra ”pata-pata” kvalifikacije sa jednom od najboljih ekipa Evrope – Portugalom. Piksijeva ekipa je nadigrala sve druge rivale u grupi i sprema se za ”veliko finale” u novembru – gdje će u direktnom duelu sa Ronaldom i drugovima odlučiti o putniku za Mundijal u Kataru 2022.
Sa ovim pod ruku ide start beogradskih klubova Zvezde i Partizana u Ligi Evrope i Ligi konferencija. Bivši prvak Evrope je nanizao 100% učinak protiv respektabilnih Brage i Ludogoreca, dok ”crno-beli” nijesu omanuli niti zastali u okršajima sa Florom i Anortozisom. Oba tima su na korak od evropskog proljeća – što je bio nedosanjani san prethodnih decenija.
Pred nama je oktobarski fudbalski karavan sa evropskim kvalifikacijama za Svjetsko prvenstvo. Pored mrtve trke koju sa Portugalcima vode najbolji igrači Srbije, sličnu situaciju imaju Hrvati sa Rusijom – pa će uskoro biti jasno kako tu stoje stvari. U Ligi Evrope zagrebački Dinamo je još uvijek ”u životu” u grupi sa Vest Hemom, Rapidom i Genkom, dok Crvenoj zvezdi treba pobjeda nad Mitjilendom kako bi, u najvećoj mjeri, obezbjedila prolaz i novu fazu starog takmičenja. Partizan u Ligi konferencija ima sličnu situaciju kao njegov vječiti rival iz komšiluka.
Eventualni trijumf protiv Genta (koji takođe ima učinak 2 od 2 u grupi) lansirao bi ”parni valjak” u drugu fazu novoosnovanog međunarodnog nadmetanja.
Perspektive su još bolje od onoga što imamo danas
Nedavno su naši čitaoci mogli vidjeti analizu učinka Zvezde i Partizana na ukupnoj tabeli evropskih zemalja čiji se klubovi takmiče u svim ovim ligama. Njihov uspjeh u kvalifikacijama i na početku grupne faze donio je takvu poziciju Srbiji da je realno očekivati dva kandidata za Ligu šampiona dogodine, a nije daleko ni opcija da Srbija – po prvi put od kad postoji ovo takmičenje – ima predstavnika koji će direktno ući u grupnu fazu Lige šampiona, bez kvalifikacija.
Onome ko prati ovaj sport i razaznaje osnovne pojmove ovih manifestacija, biće jasno da srpski fudbal pred sobom ima jesen koja može obilato da rodi.
Milija Todorović
