Piše: Vojislav Durmanović
Ličnost profesora Muhameda Kešetovića, negdašnjeg dekana beogradskog FPN, potonjeg člana SIV-a i savetnika u Predsedništvu SFRJ u našoj javnosti mahom se pominjala samo epizodno. Rešen da se bratoubilački pokolji iz 1940-ih nikada ne ponove, ovaj srčani bosanski partizan iz okoline Srebrenika, ponikao u miljeu tradicionalnog islamskog odgoja i poznavanja Kur’ana, kojem pogibija brata Bajazita, narodnog heroja, od četničke ruke nije zasmetala da se 1950-ih izjasni Srbinom, posvetio je život marksističko-humanističkoj misli na istraživačkom polju međunacionalnih odnosa u socijalističkim zajednicama.
Najviše se posvetio rak-rani druge jugoslovenske države – genezi albanskog separatizma kroz kapitalno delo Kontrarevolucija na Kosovu – o čemu je uprkos pritiscima cenzure među prvima alarmirao vladajuću garnituru (zbog čega će Fadilj Hodža zatražiti njegovu smenu). Srpski intelektualci cenili su napore prof. Kešetovića: objektivnost njegovih naučnih uvida o totalitarnoj naravi hodžističkog iredentizma koji je nameravao da etnički čisto Kosovo pretvori u najrazvijeniju provinciju Velike Albanije bila je tako povoljno vrednovana da ga je početkom devedesetih Vuk Drašković preklinjao da se priključi osnivanju SPO-a, a vladika Atanasije Jevtić u svojim zapisima izuzetno pohvalno navodi njegovo istupanje protiv progona Srba i Crnogoraca od strane albanskih kadrova još sredinom osamdesetih kao nedopustivo za državu koja se smatra svetlom nade za Treći svet, u palestinskim šatorima i crnačkom getu.
Skoro je u Kosovskoj Mitrovici – što je samo po sebi scena dostojna Pretorije 1960-ih – uhapšen Aleksandar Arsenijević, lider novoosnovane Srpske demokratije, samo zato što je duvao u pištaljku pri poseti sve češćeg gosta severnog dela ovog grada – prištinskog ministra policije Dželjalja Svečlje. Intervju koji je tim povodom prekjuče dao Danasu ulio mi je nadu da se među sadašnjnim srpskim političarima redom čvrste ruke prema sopstvenom narodu, a lake prema stranim ambasadorima krije potencijal tribuna kakvi su bili Jovan Rašković i Oliver Ivanović. Njegov glas važan je pošto donosi puls svakodnevice iz srca srpskog pitanja na Kosmetu: rutinu hapšenja i maltretiranja zbog banalnosti poput prisustva javnom skupu, pretnju probojem mosta na Ibru, sve snažniju albanizaciju od ekonomskih sankcija žiteljima do začetaka doseljeničkog inženjeringa, sveopšti nemar Beograda i strepnju od novih šatora u Kraljevu i Lazarevcu.
Važan je i zbog ustaljene drugosrbijanske demagogije kako avet velikosrpskog nacionalizma smera da žrtvuje našu decu (tj. decu građana uže Srbije) u navodno besmislenom i mitomanskom pohodu zarad teritorija i pravoslavnih svetinja, kao da je zaista stvar u zemlji i crkvama, a ne kosmetskim Srbima, odnosno njihovoj deci i ljudskim pravima koja su ugroženija nego prava albanske manjine pod srpskom i jugoslovenskom vlašću ikada u mirnodopskim uslovima (kako je uostalom i prof. Kešetović utvrdio).
Kosmetski Srbi (sa njima Goranci, Egipćani i dr. nacionalne manjine koje su opstale) na sigurnom su putu da postanu evropski Palestinci, a iskustvo Palestinaca znači: biti od imperije bombardovan i kao pogubljena manjina na svojoj dedovini ostavljen bez pravne zaštite i stvarnog političkog organizovanja, u ekonomski neizdrživom miru, tj. ostatak ostataka nečega između građanina drugog reda koga treba getoizovati (nalik na slučaj Dragice Gašović iz Đakovice) u ime istoricističkih fantazmagorija o nekakvoj autohtonističkoj panalbanskoj Prailiriji i divljači za odstrel.
Srbija se ne može niti će se ikada moći zvati pravnom državom ako punim kapacitetima na ustane u zaštitu ustavom garantovane vladavine prava među svim svojim građanima u severnokosovskim opštinama.
Briselske odredbe o ZSO izigrane su poput onih iz Minska i Osla kako bi se kupilo vreme za prozapadnu stranu. Previđalo se da prištinska vlast nije nikakav samostalni faktor već agresivna ekspozitura NATO, te da Srbija stoga savezničko razumevanje mora najpre potražiti u osovini principijelnih protivnika sličnih tvorevina u svetu. Novi Standard nedavno je objavio analizu strategije ludaka kojoj u Gazi pribegava Netanjahuov i Ben-Gvirov režim, svesno povlačeći nepredvidive i hazarderske poteze bez saglasnosti svojih evroameričkih pokrovitelja ne bi li time poput razmaženog deteta na iste izvršio pritisak i pokušao da diktira kontekst. U istim tim manevrima bahatosti (rezervisanim samo za najprisnije partnere Vašingtona) očigledno se pronašao i Aljbin Kurti koji usled svoje političke ofanzive na srpski sever od početka rusko-ukrajinske eskalacije čak trpi kritike Tačijeve opozicije da glavnog garanta prištinskih projekata previše vuče za nos. A kakav odgovor na to nudi samozvanac od Srpskog sveta? Sem debakla u Banjskoj i golorukog juriša na institucije od strane iz istih prethodno povučenih, jedini mu je izgovor za nesposobnost da sačuva makar simbolične natruhe nacionalnih interesa taj da s više kozmetike sprovodi ono što bi evrofilna opozicija učinila ogoljenije.
Već je odomaćeno geslo da sve pompezniji i surealniji džingoizam pod parolom Kad se vojska na Kosovo vrati na ulicama prestolnog grada znači utoliko dublju apatiju i kapitulaciju tamo dole. Da bi se zaustavilo ovo nazadovanje, naš nacionalizam nakon 2008. mora zasvagda nadrasti reaktivno naklapanje sa Šiptarima i Arbanasima u lumpenproleterskom primitivizmu i rasipanje energije na fatalističku opsesiju traumama, nepravdama i folklornu odbranu ćirilice u srcu beogradskog pašaluka.
Onda Kosovo neće biti tek presedan i mrtvo slovo u međunarodnom pravu ili tekstoterapijsko sredstvo za suzbijanje vlastitog osećanja nemoći kafanskom pesmom, već poput Kerbele u šijjskoj mistici kojom su se zanosili i nemuslimanski borci protiv tiranije kakav je bio Mahatma Gandi, svim pravednicima zavet otpora zulumu i demoniji knezova ovoga sveta. Ono Kosovo samo i jedino pod uslovom čijeg svetla, rođenog pod ruševinama istorije (da sebi pomognem izrazom mladog filozofa Andreja Borovića) – Ja jesam Ja, a po verovanju serdara Janka Vukotića i Srbi u celini, ontološki kao ljudska bića, ali i kao državotvorna nacija.
